در پي سخنراني حضرت آيت‌الله مصباح يزدي در هجدهمين نشست كشوري دفتر پژوهش‌هاي فرهنگي كه با موضوع «عزت ملي در پرتو انقلاب اسلامي» ايراد شد، آقاي دكتر اسفنديار اختياري، نماينده زرتشتيان در مجلس شوراي اسلامي طي نامه‌اي گلايه‌آميز، ضمن تذكر پاره‌اي افتخارات تاريخي ايرانيان، نسبت به فرمايشات آيت‌الله مصباح انتقاد كردند. آيت‌الله مصباح در پاسخ به اين نامه توضيحاتي را مرقوم فرموده، براي ايشان ارسال کردند. از آنجا كه نامه آقاي دكتر اختياري در برخي مطبوعات و سايت‌ها منتشر شده ‌است، لازم دانسته شد تا پاسخ آيت‌الله مصباح نيز براي روشن شدن اذهان عمومي از اين طريق منتشر گردد. ضمناً علاقمندان مي‌توانند اصل سخنراني مورد اشاره در اين نامه را از پايگاه اطلاع‌رساني حضرت آيت الله مصباح به نشاني www.mesbahyazdi.ir/node/4278  دريافت كنند.

به نام خدا

 جناب آقاي دكتر اسفنديار اختياري،

نماينده محترم زرتشتيان در مجلس شوراي اسلامي؛

با احترام، ضمن تشكر از نامه گلايه‌آميز شما درباره تعبيري كه در گفتار اينجانب به كار رفته بود به استحضار می‌رسانم:

اينجانب بر حسب آموزه‌هاي اسلامي به همه اديان توحيدي احترام  مي‌گزارم و وجود بعضي از عقايد يا آداب نامطلوب در بعضي از آنها را مانع اين احترام نمي‌دانم؛ چنان‌كه در ميان فرقه‌هاي منسوب به اسلام هم انحرافاتی وجود دارد كه نمي‌توان آنها را موجب خدشه در اصل اسلام دانست.

اما عرايض بنده در سخنراني مورد اشاره شما ناظر به اين مطلب بوده است كه ما يك بار از شخصیت‌های بزرگي كه در ميان اجداد ما بوده‌اند ياد مي‌كنيم و آنان را به خاطر ويژگي‌هاي ارزشمندي كه داشته‌اند، مي‌ستاييم. اين كار در واقع احترام به آن صفت و خصلت ارزنده است، و طبعاً نسبت به شخصیت‌های ديگري كه از نياكان ما هم نبوده‌اند، انجام مي‌دهيم. چنان‌كه حاتم طائي را به جهت جود و سخاوتش مي‌ستاييم. و يك بار ملاك ارزش‌گذاري را كشورگشايي و توسعه قلمرو حكومت مي‌دانيم و كساني را به جهت سعي در توسعه «وطن قراردادي» می‌ستاییم، و ايشان را به عنوان قهرمان ملي ستايش می‌کنيم؛ اين كار مبناي عقلائي ندارد. چنان‌كه وسعت اين وطن در طول تاريخ ثابت نبوده و از باب نمونه زماني كشور عراق فعلي جزئي از وطن ما بوده و تيسفون (مدائن فعلي) پايتخت پادشاهان ساساني بوده است؛ در صورتي كه ما نمی‌توانیم در اين زمان براي حاكماني مانند صدام احترام قائل شويم، به صرف اين‌كه حاكم كشوري بوده‌اند كه زماني جزئي از وطن ما به شمار می‌رفته است. و يك بار ما به وطن و هم‌وطنان خودمان می‌بالیم از آن جهت كه جوياي حقيقت بوده‌اند و پس از شناختن حقانيت اسلام با آغوش باز استقبال كرده و حتي بهتر از زادگاه خودِ اسلام از آن حمايت كردند. اين افتخار به هيچ روي قابل مقايسه با دو وجه قبلي نيست.

ما بايد به وطن قراردادي فعلي هم به سبب بهترين حمايت و فداكاري از حقيقت ارج بنهيم و در مقام دفاع از آن كوتاهي نكنيم؛ و اين خصلت حق‌جويي و پيروي از حق ارزشي است كه توجيه عقلاني دارد و قابل مقايسه با دو وجه ديگر افتخار نيست.

 در پايان مجدداً تكرار مي‌كنم كه ما براي همه اقلیت‌های مذهبي، مخصوصاً زرتشتيان احترام قائليم و اينجانب شخصاً‌ بارها از نمونه‌هاي برجسته راستگويي و درستكاري ايشان، به خصوص آنچه در شهر خودمان (يزد) شاهد بوده‌ام، ياد و ستايش كرده‌ام.

                                                                                             محمد تقي مصباح يزدي